Taśmy zabezpieczające okna - prosty i szybki sposób ochrony ptaków przed kolizjami z szybami

Opis problemu

Kolizje ptaków z elementami szklanymi, w tym z przeszklonymi elewacjami i fasadami budynków, w ostatniej dekadzie stały się jednym z najistotniejszych diagnozowanych problemów powodujących redukcje populacji, a wielkość skali zjawiska jest znacząca dla wielu gatunków. Transparentne i odblaskowe szyby wykonane ze szkła lub tworzyw sztucznych stosowane w budownictwie, są istotnym w Polsce, bagatelizowanym i niedocenianym zagrożeniem dla dzikich ptaków. Rosnąca liczba przypadków kolizji dowodzi, że poza niszczeniem siedlisk, jest to drugi, co do wielkości czynnik śmiertelności ptaków na świecie. Z opublikowanych danych wynika, że tylko w USA rocznie ginie około 100-500 mln ptaków. Najsilniej zjawisko to występuje na obszarach mocno zurbanizowanych. W związku z dynamiczną zabudową aglomeracji trójmiejskiej, a w szczególności Gdańska i Gdyni, wysokimi budynkami o szklanych fasadach i brakiem jakichkolwiek wytycznych związanych z potencjalnymi zagrożeniami, które mogą powodować wyżej wymienione - konieczne staje się przeprowadzenie wnikliwej analizy i określenie skali problemu, wielkości śmiertelności ptaków spowodowanych przez kolizje z elementami przeszklonymi w trójmieście, a także docelowo przeprowadzenie działań zmierzających do ograniczenia tego zjawiska.

Ukształtowanie zieleni w pasie zabudowy Trójmiasta i kierunki wiosennej (żółta strzałka) i jesiennej migracji (czarna strzałka) ptaków (zielonym kratowaniem zaznaczono obszar nieciągłości pasa lasów nadmorskich).

Należy zwrócić uwagę również na położenie 3-miasta - na szlaku migracyjnym ptaków o znaczeniu europejskim. Nad wąskim pasem lądu (w granicach województwa pas od 0,5 do kilku km szerokości) wędrują pomiędzy lęgowiskami i zimowiskami wiosną i jesienią miliony ptaków z ponad 240 gatunków. Dodatkowo znacząco podnosi to śmiertelność oraz czyni problem jeszcze ważniejszym i pilnym do przeciwdziałania - ratowania ornitofauny.

Każdy taki ślad na szybie w większości przypadków oznacza śmierć ptaka.

Do kolizji ptaków z szybami przyczyniają się trzy czynniki:

Pierwszy z nich to refleksy świetlne i powodowany przez nie tzw. efekt lustra, czyli odbijanie się w szybach pobliskich drzew, krzewów, trawy, nieba, chmur.

Drugim istotnym czynnikiem jest przejrzystość szkła. W dzień ptaki rozbijają się o okna, gdy próbują uzyskać dostęp do potencjalnych miejsc odpoczynku, punktów lądowania, czatowni, żerowisk, wodopojów i innych atrakcyjnych dla nich miejsc znajdujących się za szklaną ścianą.

Trzecim zjawiskiem, jest efekt latarni morskiej. Oświetlenie budynków wieczorem, nocą i wczesnym rankiem stwarza warunki, które są szczególnie niebezpieczne dla ptaków migrujących o tej porze.

Ptaki zebrane spod budynków w jednym z miast Kanady (źródło: Internet).

W przypadku aglomeracji trójmiejskiej, bazując na własnych doświadczeniach, diagnozujemy skalę zjawiska na minimum 50-80 tysięcy kolizji w ciągu roku. W związku z tym firma Renatura działająca w obszarze czynnej ochrony środowiska, dostrzegając problem istniejącej i planowanej zabudowy w Trójmieście, chce uzbroić jedno ze swoich ramion w takie elementy walki z problemem śmiertelności ptaków jak udostępnienie wiedzy o powodach śmiertelności i sposobach jej minimalizacji, która już na etapie planistycznym spowodowałaby:

• zapewnienie różnorodności siedlisk dla gniazdowania oraz migracji i zimowania ptaków we wszystkich typach ekosystemów;
• zapobieganie zderzeniom ptaków z budynkami i ekranami akustycznymi;
• zabezpieczenie napowietrznych linii energetycznych oraz słupów średniego i wysokiego napięcia;
• ograniczenie prędkości ruchu drogowego w celu zminimalizowania kolizji samochodów z ptakami w miejscach przebiegu korytarzy ornitologicznych w czasie intensywnej migracji ptaków;

Zapisów takich nie znajdujemy na żadnym z etapów planowania zagospodarowania przestrzeni w aglomeracji, co szczególnie jest widoczne np. w planach zabudowy pasa przymorskiego.

Biorąc pod uwagę uwarunkowania geograficznego położenia aglomeracji trójmiejskiej, skalę migracji jak również obserwowane zjawiska kolizji, konieczne jest podjęcie szeroko zakrojonych badań nad intensywnością kolizji, położeniem kolizji względem korytarza migracyjnego oraz rodzajem powierzchni kolizyjnych.

Jest to dopiero początek drogi i skala problemu jest olbrzymia ale ciągle nieoszacowana. Już teraz można natomiast przeciwdziałać nawet w niewielkiej skali zabezpieczając np. na okres zimowego dokarmiania swoje szyby taśmami.

Taśmy można zamówić na:

RENATURA-Sklep -> Taśmy zabezpieczające okna